GIỮ CHÂN ĐIỀU DƯỠNG.

Bởi, với y tế VN, Điều dưỡng trưởng khoa được xem làm đại nội tổng quản của khoa, lo trong lo ngoài, lo việc hành chánh, lo việc vận hành, lo làm báo cáo, lo theo dõi cơ sở vật chất trang thiết bị vật tư y tế, lo hoạt động phong trào, lo tất tần tật những gì mà trưởng khoa không làm. Và quản lý chất lượng, hay quản trị vận hành…thường được xem là … không phải việc của bác sĩ.

Với một nền văn hóa “người gánh nước kẻ bồng em” thì ai làm được thì việc nó sẽ tới dài dài lương bổng tính sau. Nên từ từ lực lượng điều dưỡng trở thành lực lượng quản trị chủ lực của một khoa, thậm chí có nơi trưởng khoa còn giao cho điều dưỡng “viết kế hoạch chiến lược”, nên mấy chỉ hay níu tui xin bài mẫu về nộp bài, nói thiệt là tui rầu vụ này lắm!

Mấy chuyện này, chắc chắn không nằm trong chương trình đào tạo của một điều dưỡng, nên ai cũng làm đối phó cho xong đâu có chuyện gì lạ. Tất cả những việc này là hệ lụy của việc bệnh viện công không có một khối làm vận hành chuyên nghiệp, thường những người này không cần tốt nghiệp y khoa vẫn làm được, và ít lãng phí nhân lực y tế hơn. Trong biên chế của bệnh việc công, mỗi khoa chỉ có bác sĩ và điều dưỡng, nên họ phải tự học tất cả việc vận hành để mà làm, và mỗi ngày công việc càng phức tạp hơn, áp lực hơn, nằm ngoài chuyên môn y khoa và sâu ở chuyên môn khác hơn, nên điều dưỡng ngày càng rất đuối!

Lương thấp, việc nhiều, việc khó, việc không có chuyên môn để làm, áp lực bị khiển trách cao vì phải ôm đồm trăm thứ chuyện. (Trong quản trị người ta chỉ có khái niệm Multi-Skills và hạn chế Multi-Task; điều dưỡng nhà ta thì ngược lại nhiều Multi-Task, rất ít Multi-skills). Cho nên không nghỉ việc mới là lạ.

Nói ra chuyện này để hình dung đươc gốc rễ vấn đề và tìm giải pháp.

Giải pháp đầu tiên là Điều dưỡng chỉ nên được làm đúng chuyên môn của mình là chăm sóc người bệnh và học tập nâng cao năng lực. Tất cả những việc còn lại nên để một nhóm người nào đó lo cho nó chuyên nghiệp hơn, mà lại ít tốn chi phí hơn. Để đào tạo 1 điều dưỡng mất rất nhiều thời gian và chi phí, nhưng lại sử dụng không đúng chuyên môn là lãnh phí. Do đó dùng người không cần trình độ y khoa để làm những việc thuộc về hậu cần sẽ hiệu quả hơn rất nhiều.

Khi Điều dưỡng dành được thời gian chăm sóc người bệnh tốt hơn tức là bệnh viện tạo được nhiều giá trị hơn thì cho phép chúng ta nâng cao được chi phí chăm sóc điều trị (người bệnh sẵn sàng chi trả cao hơn). Ngoài ra, rất nhiều dịch vụ chăm sóc y tế cộng thêm nếu triển khai tốt có thể là nguồn thu ổn định mà không vi phạm y đức hay pháp luật cho bệnh viện (chăm sóc cận tử, chăm sóc người cao tuổi…) Thu nhập của bệnh viện tăng và điều dưỡng cũng tăng.

Điều dưỡng là một nghề vinh quang không kém nghề bác sĩ, nhưng vẫn chưa được nhìn nhận một cách đúng đắn trong bối cảnh VN. Có nhiều lý do, ai cũng biết, nhưng nếu ai cũng ngồi viện lý do mà không ai làm gì thì nó cũng chẳng có gì! rồi tối ngày cũng lôi ra nói tới nói lui nhiêu đó nói hoài phát chán.

Hành động rất đơn giản, trả tất cả công việc gì không cần kiến thức y khoa cũng làm được về cho một bộ phận vận hành chuyên nghiệp làm (quản lý cơ sở vật chất: vòi sen hư, nhà dột…; theo dõi bảo trì bảo dưỡng trang thiết bị, báo máy hư, không ăn điện…; soạn hồ sơ quản lý hồ sơ). Những việc đó tuyển dụng dễ dàng, mức lương cạnh tranh. Nên tuyển dụng Thư ký y khoa, hay kế toán huấn luyện để làm đại nội tổng quản cho một khoa là phù hợp nhất.

Dành càng nhiều càng tốt thời gian của điều dưỡng cho người bệnh, vì đó là thời gian mà trong suy nghĩ của bệnh nhân bệnh viện tạo ra giá trị cho họ. Kế đến là những việc nghiên cứu, huấn luyện chuyên môn, và những việc về quản trị như quản lý chất lượng, an toàn người bệnh, rất gần gủi với công việc của điều dưỡng; quản lý vật tư y tế, điều dưỡng là người hiểu nhất về vật tư y tế nên sẽ là người quản lý tốt nhất nó.

Chúc thành công trong việc giữ chân điều dưỡng.