THIẾT KẾ MỘT HỆ THỐNG QUẢN TRỊ LÀ LÀM GÌ?

Một hệ thống tồi sẽ xơi tái những người tốt và cuối cùng sẽ đồng hóa những con người này tồi tệ theo! Hệ thống nào con người đó.

Nhưng câu hỏi đặt ra, ai sẽ là người tạo ra hệ thống, đó chính là người LÃNH ĐẠO.

Thiết kế hệ thống là làm gì?

– Xây dựng những nền tảng triết lý, những nguyên tắc đạo đức, những giá trị cốt lõi cho tổ chức.

Tổ chức có hướng đến khách hàng và lấy khách hàng làm trung tâm hay không? Con người có lấy giá trị cốt lõi để đối đãi với nhau hay không?

– Kiến thiết một hệ sinh thái nuôi dưỡng đam mê, ý chí, và lòng tự trọng, gắn kết vào công việc của từng con người.

Làm việc có lấy trí tuệ làm thước đo phấn đấu không? có dấn thân và đặt tâm trí vào công việc không? có cộng lực, cộng sinh, cộng tác tốt với nhau để sáng tạo, để tạo sinh tri thức hay không? có mở rộng liên kết với trí tuệ bên ngoài tổ chức để làm giàu tri thức nội tại của chúng ta không?

Người giỏi có tụ hội về không? văn hóa và bầu không khí, khí quyển sinh sống có sinh sôi người tài giỏi không? hay toàn những thứ độc hại, xu nịnh, cơ hội, tranh thủ, thủ đoạn lên ngôi, nhiệt huyết, nhiệt tâm, tài năng, bị tiêu diệt từ trong trứng?

– Thiết kế chính sách thể chế, thiết kế chuẩn mực, thiết kế quy định, quy định quy trình,…

Chính sách có ưu tiên nguồn lực làm đúng việc cần làm, bớt dùng nguồn lực cho những việc tào lao lãng phí không? Thể chế có loại dần được những tác động tiêu cực, nuôi dưỡng những tác động tích cực không?

Hay chính sách thể chế bị bắt cóc từ trong trứng để phục vụ cho nhóm nhỏ tranh thủ, tranh giành nào đó. Quy định, quy chế,…được lập ra để làm bình phong che đậy, làm công cụ cho oai quyền, làm khó người làm thật, còn làm tào lao thì đi luồng khác, nằm ngoài nằm trên, quy định, thể chế.

Vài lời cuối

Đánh giá một tổ chức không thể chỉ có nhìn vào những con số trên báo cáo tài chính. Bởi, đó là những con số phản ảnh quá khứ và hiện tại, nó không nói gì được cho tương lai hết.

Muốn đánh giá tương lai của tổ chức có thể đi đến đâu phải nhìn vào thiết kế của tổ chức đó. Hôm nay có tiền, mai còn có tiền hay không tùy thuộc vào hôm nay có đặt nền móng cho hệ thống quản trị tốt hay không?

Tiếc rằng, rất ít lãnh đạo dành tâm trí cho tương lai của tổ chức vì đơn giản là… thứ tương lai đó sẽ không có mình trong đó! Biết sao được, ai cũng phải vì mình trước, vì cái ghế hôm nay, vì những gì mình nhận được hôm nay, còn mai sau thì để mai sau người ta tính thôi. Cách nghĩ đó lý giải vì sao, rất nhiều tổ chức Việt phát triển bấp bênh, nay được mai chả còn gì,…vì sao chả ai nghĩ về tương lai, và sẵn sàng hy sinh cái lợi ích ở hiện nay để cho cái tương lai đó của …những người xa lạ nào đó?

Chúc may mắn!

—-

Câu nói trong ảnh:
“A bad system will beat a good person every time.” — W. Edwards Deming
dịch sang tiếng Việt là:
“Một hệ thống tồi sẽ luôn đánh bại một con người tốt.”

Diễn giải ý nghĩa

Deming: con người dù giỏi đến đâu cũng khó có thể tạo ra kết quả tốt trong một hệ thống được thiết kế tồi.

Ông xem tổ chức như một “hệ thống” — gồm quy trình, cấu trúc, chính sách, công cụ và mối quan hệ giữa các bộ phận. Khi hệ thống này sai, thì dù có những cá nhân xuất sắc, họ cũng bị kéo xuống bởi các rào cản, sự thiếu đồng bộ và lỗi hệ thống.

Ví dụ:

Một bác sĩ giỏi nhưng phải làm việc trong bệnh viện có quy trình nhập viện lộn xộn, thiết bị hỏng, nhân sự thiếu — thì không thể chăm sóc bệnh nhân tốt như mong muốn.

Một kỹ sư giỏi trong nhà máy không có quy trình kiểm soát chất lượng rõ ràng — sản phẩm vẫn sẽ lỗi hàng loạt.

Deming nhấn mạnh rằng 85% vấn đề đến từ hệ thống, chỉ 15% đến từ con người. Do đó, người lãnh đạo không nên chỉ “đổ lỗi cho nhân viên” mà phải thiết kế lại hệ thống làm việc để con người có thể phát huy tốt nhất năng lực của mình?